Innoveren en slimmer organiseren

Innoveren gaat via kleine stapjes en dikwijls tegen de stroom in. Daar is lef voor nodig.
Zes bemoedigende gezichtspunten.

 

Plekken der moeite
Innovaties in professionele organisaties ontstaan op plekken waar mensen elkaar ontmoeten. Vaak zijn dat plekken der moeite omdat gezichtspunten botsen en meningsverschillen ontstaan. Maar juist in die spanning ontstaat creativiteit en energie voor vernieuwing. Energie voor vernieuwing kan ook voortkomen uit professionele schaamte omdat je als professional ervaart dat het anders kan en anders moet. Een derde bron voor innovatie is professionele trots over een terloopse vernieuwing die de moeite waard is en veel potentieel heeft.

Innovatiespots
Veel vernieuwingen zijn helemaal niet nieuw. Het gaat vaak om experimentele praktijken die waardevol zijn maar de bestaande status quo ter discussie stellen. Daarom blijven innovatieve praktijken dikwijls onder de radar want als ze te vroeg worden opgemerkt is de kans op vernietiging groot. Vrijplaatsen zijn essentieel en soms is het nodig om de status quo te vernietigen om vernieuwing mogelijk te maken. Daar is lef voornodig van initiatiefnemers, managers en bestuurders.

Diepgaand innoveren is experimenteren
Diepgaande innovaties doen betrokkenen zelf omdat ze er warm voor lopen en het belangrijk vinden. Dergelijke initiatieven zijn zelden groots en meeslepend. Het gaat om ‘kiemen’ van voorlopers die ongevraagd aan de slag gaan om iets voor elkaar te krijgen, ook al staat dat haaks op de bestaande routines. Via veel kleine iteratieve stappen leren de initiatiefnemers steeds beter hun werkelijkheid te begrijpen en tot vernieuwing van dienstverlening en professionele praktijken te komen. Denkers en doeners werken hierin samen en boeken gaandeweg vernieuwende resultaten door vele kleine stappen te stapelen.

Adoptie en adaptatie
Innovaties en ideeën om slim te organiseren blijven vaak hangen bij de mensen die ermee aan de slag zijn gegaan. Verspreiding en verankering van innovaties is lastig. Bij adoptie van innovaties liggen talloze gevaren op de loer. Soms willen mensen het idee voor zichzelf houden en kunnen ze er geen afstand van doen. Vaker nog hebben mensen geen vertrouwen in een idee dat door iemand anders is bedacht en uitgewerkt. Dikwijls wordt adaptatie onderschat en wordt een innovatie klakkeloos overgenomen zonder rekening te houden met de eigen situatie of breed uitgerold met weerstand als gevolg.

Leren innoveren
Uit de ervaringen van innovatieve bedrijven zijn criteria af te leiden om succesvol te innoveren. Zo biedt 3M als meest innovatieve onderneming ter wereld vrije ruimte om op onderzoek uit te gaan en te experimenteren. Ingenieursbedrijf Arcadis bouwt netwerken van professionals om lokale kennis wereldwijd te benutten. In de jeugdzorg krijgen professionals ruimte om aan vernieuwende jeugdzorg te werken. Innovatie kan worden gestimuleerd door het verstrekken van risicokapitaal voor vernieuwende experimenten en met jatsubsidies om adoptie te bevorderen. We kunnen veel leren van waardevolle innovatiepraktijken.

Innovatiekracht
Innoveren doe je met besef van je maatschappelijke opgave en vanuit de expertise die je al hebt. Het gaat om het creëren van een innovatieklimaat waarin vernieuwingen kunnen bloeien en groeien. Zo’n klimaat is alleen mogelijk als je weet waarvoor je staat en gaat en als je weet waarin je uniek bent. Innoveren doe je nooit alleen. Het begint bij een idee en het zoeken naar mensen die mee willen doen. Maar een idee zonder realisatie is geen innovatie. Realisatiekracht is essentieel om innovaties tot wasdom te brengen.

Geef een reactie