Organisatieverandering
Er is géén beste manier van veranderen. Het veranderen van organisaties is een delicaat proces met veel dilemma’s. Het is de kunst die dilemma’s te herkennen, te hanteren en uit te houden.
Bij organisatieverandering is het de kunst om een passende veranderaanpak te kiezen die past bij de situatie, de organisatie en de mensen die er werken. Het kiezen van een passende veranderaanpak verlangt zicht op de toekomst en keuzen voor de veranderingsstrategie, de fasering, de medespelers, de manier van communiceren en mogelijke interventies.
In het zoekproces naar een passende veranderaanpak werk ik met plezier samen met anderen in het realiseren van een wenselijke toekomst.
Eigenlijk ben ik al vanaf mijn studie betrokken in veranderingsprocessen in organisaties. Nog steeds vind ik het fascinerend om naar manieren te zoeken om veranderingen te bewerkstelligen. Die fascinatie heb in trouwens als sinds mijn jeugd. Mijn eerste veranderingsproces was de integratie van twee verzekeringsmaatschappijen na een fusie. Daar heb ik enorm veel van geleerd. Omdat de integratie een succes was, ben ik daarna veel gevraagd om fusieprocessen te begeleiden in de financiële dienstverlening. Een fusie betekende voor mij vooral het uitwerken en introduceren van nieuwe manieren van werken en het stimuleren van samenwerking. Na ongeveer 12 jaar veranderingsprocessen te hebben begeleid in de financiële dienstverlening werd het tijd voor een andere invalshoek die weer uitdagingen met zich meebracht. Inmiddels begeleid ik vooral veranderingsprocessen in maatschappelijke sectoren waar veel dynamiek speelt. Incidenteel zet ik me in voor bedrijven in de zakelijke en industriële dienstverlening. Meestal zijn dat internationale ondernemingen. Voor mij is het essentieel dat mensen vanuit een professionele ambitie bezig zijn met een concreet product of dienst en dat de bedrijfsactiviteiten maatschappelijke meerwaarde hebben.
Momenteel ben ik betrokken bij veranderingen in fysieke en sociale veiligheid, jeugdzorg en ouderenzorg, geestelijke en publieke gezondheidszorg en met veranderingsprocessen in de zakelijke dienstverlening en productie-industrie in Duitsland, Spanje en Afrika. Niet alle veranderingsprocessen zijn voor mij even intensief. Hoe meer mensen in organisaties zelf kunnen doen, hoe liever het me is. Mijn rol beperkt zich dan tot inspirerend meedenken en soms prikkelend tegendenken. In enkele veranderingsprocessen ben ik wel intensief betrokken. Ik verveel me geen moment.
Een recept voor een succesvol veranderingsproces is niet te geven. Ieder keer gaat het om het zoeken naar de meest succesvolle aanpak gegeven de aard van het bedrijf, de vraagstukken die spelen en de eisen die worden gesteld. Het kan het helpen om vooraf een heldere verander-redening te maken. Het gaat dan om een antwoord op vijf vragen:
| Waarom veranderen? | Gaat over de aanleiding voor veranderen. Die aanleiding speelt zich af in het heden. Het antwoord geeft aan wat maakt dat veranderen nodig, wenselijk of zinvol is. |
| Waartoe veranderen? | Gaat over de ambities en de richting van de verandering. De ambities liggen in de toekomst. Het antwoord geeft aan wat er moet gebeuren of wat de organisatie nastreeft. |
| Wat veranderen? | Gaat over de wijzigingen die nodig of wenselijk zijn in de organisatie. Die komen tot stand in het hier en nu. Het antwoord geeft aan wat er moet gebeuren om de gewenste situatie te bereiken. |
| Hoe veranderen? | Gaat over de aanpak en de inrichting van het veranderproces. Het gaat om de route van heden naar toekomst. Het antwoord geeft aan op welke manier de sturing en realisatie plaatsvinden, in welke tijdspanne en met welke interventies. |
| Wie veranderen? | Gaat over de mensen die betrokken zijn, over hun beleving van de huidige situatie en hun toekomstige ambities. Het antwoord geeft aan wie initiatieven nemen en wie welke rol speelt. |
In het concluderende deel van het boek Leiders in Cultuurverandering wordt dieper ingegaan op de redenering voor veranderen en worden ook principes beschreven die bijdragen aan het succes van een verandering. Je kunt dat deel hier ophalen: Succesvol werken aan verandering.
_______________________________________________________________________________
Aanvullende methodieken voor organisatieverandering kun je vinden op de website www.veranderenalssamenspel.nl.
Je kunt je registeren met de code: JB-12345